donderdag 22 september 2011

Afwijkende films op BUT

                                         hoofdgast Nick Zedd (links)
 
Er is geen filmfestival in Nederland, en misschien zelfs wel heel de wereld, waarvan het programma verder van de mainstream af staat dan het B-movie, Underground & Trash Film Festival. Dit zoals vanouds in Breda gehouden festijn van de "afwijkende cinema" werd van 7 t/m 11 september jl. voor de zesde keer gehouden.

De bizarre wereld van Nick Zedd

Dit jaar werd het publiek getrtrakteerd op een programma van Aaaah to Zedd. Dat wil zeggen: van huiveringwekkende, zinnenprikkelende en wonderbaarlijk mooie films en nevenactiviteiten, waarbij "Aaaah!" werd geroepen op het scherm dan wel in de zaal of het festivalterrein, tot een retrospectief van de Amerikaanse regisseur Nick Zedd, in de jaren '80 grondlegger van de "Cinema of Transgression".
Verrassend genoeg was het niet de festivalorganisatie, maar Zedd zélf die op het idee was gekomen om zijn werk in de schijnwerpers te zetten op het BUTFF. Festivaldirecteur Paul Hagenaars vertelt enthousiast: "Wonder boven wonder nam de productieassistente van Nick Zedd contact op met ons en vroeg of wij soms interesse hadden om in september iets met Nick Zedd te gaan doen!"
In een op het festival vertoond fragment uit War is Menstrual Envy (1992) stelde hij het incasseringsvermogen van het publiek danig op de proef door het in beeld brengen van een blauw geschilderde, met een rot gebit behepte, als non uitgedoste vrouw die verbandgaas verwijdert van een man die van top tot teen échte (!) brandwonden vertoont en hem vervolgens kust. In het keiharde, maar ook met een vleugje zwarte humor gebrachte Police State (1987) is hijzelf te zien als iemand die op het politiebureau een martelverhoor krijgt, omdat hij aangezien wordt voor een junkie. Van een volkomen andere orde is dan weer Lord of the Cockrings (2002), een vermakelijke parodie op de welbekende filmtrilogie – waar Zedd overigens helemaal niets mee heeft. Hierin wordt een computerprogrammeur genaamd Scroto Baggins door het dragen van een penisring geacht Middle Earth van de ondergang te redden. Kan het buitenissiger?



The Fallow Field: pareltje van een film
Een van de onvervalste pareltjes op het festival was The Fallow Field van de Brit Leigh Dovey. In deze beklemmende thriller wordt een aan geheugenverlies lijdende man (Steve Garry), na wat rondgedoold te hebben, in  the middle of nowhere gevangen gemnomen door ene boer (Michael Dacre) die er een heel eigen agenda op nahoudt.
Regisseur Leigh Dovey, producer Colin Arnold en hoofdrolspeler Michael Dacre toonden zich verguld met de goede ontvangst die de film kreeg. Arnold: "Tijdens de voorstelling observeerden we regelmatig de kijkers. Halverwege de film, toen de spanning zich opbouwde, zat iedereen heel geconcentreerd te kijken. Dat was mooi om te zien. Iedereen was weg van de film. Geweldig!"
Hoe zouden ze de sfeer op het BUTFF willen omschrijven? Dovey: "Als krankzinnig! Het is één groot circus! Je komt hier terecht in een uitermate vreemde, relaxte wereld van niet alleen films, maar ook tal van andere evenementen, zoals voordrachten, paneldiscussies, een special effects-masterclass, een modeshow, die trouwens waanzinnig was, optredens van bands… Er zit duidelijk heel veel passie achter. Het was een zeer lonende ervaring!"
Ook Dacre doet een duit in het zakje. "Wat mij veel deugd doet en wat ik ook belangrijk vind, is dat het BUTFF een festival is dat speurt naar, ruchtbaarheid geeft aan en de festivalschermen openstelt voor werk van filmmakers die het in artistiek en/of intellectueel opzicht niet bepaald makkelijk hebben. Zulke filmmakers wordt hier een podium geboden dat ze misschien, om wat voor reden dan ook, nergens anders krijgen."

Film live on stage voltooid
Ongetwijfeld de meest opmerkelijke happening van heel het festival was de vertoning van de film Maquinas Infernales van de Fransman Simon The Pernolitz. Want wat de kijkers te zien kregen was geen volledige film, maar slechts tweederde daarvan, waarna de resterende scènes live on stage gespeeld werden!

In de film draait alles om een fabrieksmachine met demonische krachten, waarna zich een strijd tussen goed en kwaad ontvouwt. Een strijd, die op het podium beslecht werd – onder regie van de Fransman. De rollen werden gespeeld door festivalgasten en -medewerkers. Heel apart!

Fred Vogel vaart een (iets) andere koers
De Amerikaanse filmmaker Fred Vogel is zo langzaamaan een vaste gast van het BUTFF: het was alweer de derde keer dat hij van de partij was.
Waarschuwde Vogel twee jaar geleden de bezoekers nog nadrukkelijk voor de extreme beelden in zijn horrorfilm Maskhead, deze keer tapte hij uit een ander vaatje en verraste hij vriend en vijand met Sella Turcica. Hierin keert een – broos ogende – oorlogsveteraan in een rolstoel terug naar zijn familie. Lange tijd lijkt het een familiedrama waarin van tijd tot tijd de vinger op de zere plek gelegd wordt en krijg je de indruk dat Vogel een compleet andere koers is gaan varen. Tegen het eind gaat hij er echter weer snoeihard en onverbiddelijk tegenaan. Maar het oogt allemaal iets gelikter dan we van hem gewend zijn.

Vier BUT Awards vergeven
Ook deze editie waren er weer BUT Awards te verdelen. In de categorie lange film werd de BUT Award toegekend aan Vigasio Sexploitation 1 & 2 van Sebastiano Montresor (Italië), een experimentele film met vervreemdende en erotische beelden waarin de overlevenden van een pandemie hun toevlucht tot een andere wereld zoeken. Een eervolle vermelding kreeg Noise and Resistance van Francesca Araiza Andrade en Julia Ostertag (Duitsland), een documentaire over de hedendaagse punkstroming in Europa.
De BUT Award voor beste korte film ging naar Born Again van Henrik Bjerregaard Clausen (Denemarken). Hierin denkt een diep christelijk gezin dat een tweede zondvloed op komst is.
Onderscheiden met de BUT Studentenaward voor de beste film van studenten van de kunstacademie St. Joost werd Das Bohr van Timo Pelupessy, Robin van den Bemt, Nick Provily, Tjallien de Witte en Valerie Chang. In dit filmpje heeft het boren van een gat in een wand dramatische gevolgen.
Voor het eerst werd de Groundbreaker Award uitgereikt. Deze prijs voor filmmakers die een grote invloed op de undergroundfilm hebben viel ten deel aan Fred Vogel. Ook kreeg de breedgebouwde Amerikaan nu éindelijk een BUTFF-T-shirt dat hem paste. Al viel het nu weer veel te ruim…

BUTFF wederom gegroeid
Méér dan ooit tevoren hadden mensen hun weg weten te vinden naar het BUTFF: ten opzichte van vorig jaar was het bezoekersaantal met maar liefst 50 % gestegen. "Maar", benadrukt festivaldirecteur Paul Hagenaars, "we realiseren ons dat we niet oneindig kunnen blijven groeien. We willen wel groeien, maar dan liever in de breedte. Zo is het festival dit jaar meer volwassen geworden met muziek, comics en poëzie. Volgend jaar willen we kunst meer prominent op de agenda zetten, zoals heftige installaties van internationale underground- en trashkunstenaars die van hetzelfde niveau zijn als de films die we brengen."
Zoals Hagenaars al aangaf, er zijn grenzen aan de groei. Maar grenzen aan de fun, die zullen waarschijnlijk nooit gesteld worden. En dat is maar goed ook.

Ton van Rooij
===================================================================

Geen opmerkingen:

Een reactie posten