Grensverleggende film Caged

1 september ging de gedurfde psychologische thriller Caged, geschreven en geproduceerd door Stephan Brenninkmeijer, heel bijzonder, in première op Video on Demand. Op 25 oktober wordt de film door Video/Film Express op DVD en Blu-ray uitgebracht.
Met de maker Stephan Brenninkmeijer hadden we een indringend gesprek. "Ik denk dat Caged bij tal van vrouwen een enorm gevoelige snaar raakt."
　
Overspel vanuit vrouwelijk perspectief
Stephan Brenninkmeijer, geboren op 27 juni 1964 op Kasteel Doorwerth in Gelderland, studeerde van 1988 tot 1992 aan de Nederlandse Film en Televisie Academie, in de disciplines regie fictie en montage. Op zijn naam staan onder meer de series Pleidooi, Westenwind, Blauw Blauw en Bon Bini Beach, de miniserie/film Tasten in het Duister (1996), de Telefilm De Stilte van het Naderen (2000) en de brutale, maar stijlvolle film Swingers (2001).
In Caged exploreert Brenninkmeijer de thematiek van overspel, gepleegd door een vrouw, vanuit vrouwelijk perspectief. Een gedurfd, grensverleggend en hallucinant, maar ook stijlvol en tot nadenken stemmend staaltje filmkunst zoals in Nederland nog maar zelden vertoond is.
Centraal in de film staan de diepste zielenroerselen van de circa 30-jarige, getrouwde vrouw, Stella (Chantal Demming). Na jarenlang haar behoeften te hebben onderdrukt, besluit zij haar leven om te gooien. Ze begint een dubbelleven: ze bezoekt seksclubs en erotische feesten, en bloeit helemaal op. Totdat ze op een dag wakker wordt in een kelder, zonder een idee te hebben hoe ze daar terecht is gekomen. Enkele dagen later krijgt ze gezelschap van Christine (Babette Holtmann). Vervolgens vertellen de twee vrouwen elkaar hun – verrassende – levensverhaal.
　
Ontstaansgeschiedenis van Caged
Brenninkmeijers eerdere film Swingers, handelend over partnerruil, vormde de voedingsbodem voor Caged. "Na het uitkomen van Swingers", memoreert de filmmaker, "sprak ik verschillende vrouwen die naar aanleiding van de film contact met me hadden opgenomen omdat ze hun persoonlijke ervaringen met me wilden delen. Van hen bleek een aantal al jarenlang getrouwd te zijn en kinderen te hebben, maar er stiekem een dubbelleven op na te houden. Zeker voor vrouwen is het moeilijk om daarvoor begrip getoond te krijgen. Ik ontdekte dat er zó veel vrouwen zijn die als mannen kunnen denken, dat mij dat wel prikkelde om daar een film over te maken."
Daarna verstreek er zeven jaar voordat het startsein voor Caged gegeven werd. Waarom duurde het zo lang? "Met het plan om Caged te maken heb ik heel lang in mijn hoofd gezeten", vertelt Brenninkmeijer. "Op een gegeven moment stuitte ik op een interessant antikraakpand. Al rondlopend door dat gebouw kwam ik terecht in héél sinistere kelders. Ik vond dat die kelders zich bij uitstek leenden om daarin ongemeen spannende scènes te schieten. En toen ontstond vrijwel direct het idee om daarin iemand op te sluiten. Maar wie konden we daarvoor nemen? En toen wisten we het: een vrouw die er een overspelige levensstijl op nahoudt en zich daarvoor moet verantwoorden. Het script schreef ik toen in drie weken tijd."

　                                    (Foto: Brennfilm)
Chantal Demming: voorbestemde hoofdrolspeelster
Over hoofdrolspeelster Chantal Demming zegt Brenninkmeijer: "Zij speelde een kleine bijrol in een eerder project van mij, Lilith, dat in thematisch opzicht als een vingeroefening voor Caged beschouwd kan worden. Ook daarin draaide alles om een eigenzinnige, vrijgevochten vrouw en haar seksualiteit. De titel verwijst naar het folkloristische verhaal Lilith waarin Lilith, de eerste vrouw van Adam, geschapen wordt. Chantal speelde de rol van Eva. Ik kende haar helemaal niet, maar het gemak waarmee zij op de set met naaktscènes omging vond ik zó indrukwekkend, dat ik, ook vanwege de prettige samenwerking die we hadden gehad, met haar over Caged ben begonnen. Daarvoor droeg zij uitstekende ideeën aan. Ook was ze bereid om heel ver te gaan. Door dat alles werd voor mij wel duidelijk dat zij de hoofdrol zou krijgen. Ik hoop echt dat deze film deuren voor haar zal doen openen."
　
Caged niet in competitie op Nederlands Film Festival
Caged is eind september tweemaal vertoond op het Nederlands Filmfestival. Maar het had niet veel gescheeld of de film was daar niet eens te zien geweest. Brenninkmeijer: Caged is ternauwernood geslecteerd. Dat de film niet tot de Gouden Kalf-competitie toegelaten was, had ik van regisseur Martin Koolhoven vernomen, nog voordat ik het officieel te horen kreeg, wat ik wel een beetje pijnlijk vond".
Brenninkmeijer vervolgt: "Ik denk dat de selectiecommissie zich extreem laat leiden door persoonlijke smaak en, wat nog veel erger is, films eruit schopt van makers die niet tot het filmestablishment behoren. Ik vind het te gek voor woorden dat de eigenzinnige film, die het in de commerciële tak van de filmindustrie toch al moeilijk heeft, óók nog moet knokken om door de festivals serieus genomen te worden. Het is toch belachelijk dat alle onafhankelijke films van dit jaar, dus films van mensen buiten het establishment, op het NFF niet in competitie mochten meedoen! Het ging dan wel om films die doorgaans een zekere marginaliteit hebben, maar zijn dat niet juist de films die op een festival thuishoren? Die kunnen verrassen? Schrijnend en beschamend vind ik dat."
Zoals Brenninkmeijer naar het NFF toe duidelijk kenbaar maakte, vinden hij en diverse anderen dat Chantal Demming een Gouden Kalf-nominatie verdiende. "Want", bepleit hij, "Chantal wordt door iedereen echt de hemel in geprezen. En zij wordt door het NFF helemaal gepasseerd! Er zijn veel mensen die zich hierover achter de oren krabben, waaronder Martin Koolkoven, die het echt onbegrijpelijk vindt."
　
Veel positieve reacties op Caged
Het is echter niet alleen kommer en kwel wat de klok slaat, want Brenninkmeijer heeft over Caged ook tal van positieve geluiden mogen registreren. "Ik heb gelukkig uit heel veel kanalen enorm goede reacties gekregen over de manier waarop ik het centrale thema behandel. Niet alleen van bekenden van me, maar ook van mensen die niets met mij persoonlijk van doen hebben. De eerste twee recensies die ik las deden pijn. Dat waren die van Het Parool en Trouw. Het Parool was zó aan het schoppen tegen de film dat het lachwekkend werd. Ab Zagt van het Algemeen Dagblad gaf de film net geen voldoende, maar stak mij wel een veer in de reet met de uitspraak dat ik zonder twijfel een regisseur met gevoel voor stijl ben. Alle andere recensies waren redelijk tot zeer positief. Zo schreef Julius Koetsier van The Cult Corner: "Fijn om te zien dat Nederland serieuze genrecinema kan produceren met de juiste hoeveelheid lef en intelligentie."
　Eigenzinnige filmmaker
Eigenzinnige filmmakers van het kaliber Brenninkmeijer moeten we in Nederland helaas nog steeds met een zaklamp zoeken. Dus laten we zulke creatieve en vernieuwende geesten vooral koesteren en de aandacht geven die ze verdienen, maar nog veel te weinig krijgen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Zie voor nadere informatie over Stephan Brenninkmeijers werk en de trailer van Caged zijn website, http://www.brennfilm.com/.
Ton van Rooij

Sexdate.com (Scheiding 2)

Mijn kinderen waren een weekje weg en dus zat ik helemaal alleen in een groot huis. Dat kon niet goed blijven gaan. Ik heb me zelden zo eenzaam gevoeld. Het soort onoplosbare eenzaamheid dat in je kop zit. Al heb je iedere avond een feestje en duizenden mensen om je heen toch gaat het niet over. Goede Spaanse wijn hielp me de avonden door. Ik draaide een plaatje, keek een DVD, las wat en surfte doelloos over het Net. Zo kwam ik dus op sexdate.com terecht. De zoekwoorden die hieraan vooraf gingen zullen ook te maken hebben gehad met een zich steeds sterker naar de oppervlakte banende sexuele onrust. Ontremd door de Mediterrane godendrank had ik me in no time aangemeld. Je kon je eigen profiel aanmaken en bijvoorbeeld aangeven wat voor soort sexuele voorkeuren je had. (Leeftijd, cupmaat, lengte, knuffelen, vrije natuur, attributen, vuistneuken, vastbinden…) Je kon zelfs een gewenst opleidingsniveau aangeven. Er ging een nieuwe wereld voor mij open. Je moest wel contactminuten kopen of via je 06 inbellen. Het geld interesseerde me niet dus zeker een dag of 3 heb ik me enthousiast op de site rond bewogen. Dat was een rekening van 300 euro. Fijn.. En geen vrouw gezien. Al snel  kreeg ik chatmailtjes binnen van ‘Sexyhexy, Huissloof, Neuktijgerin, Likmunpoessie’ en veel meer. Nog steeds kan ik me maar moeilijk de personen achter die ID’s voorstellen. Ikzelf heb erg veel fantasie op dit vlak maar werd overrompeld door de directheid van de antwoorden en vragen. Op een ontwapenende vraag van mij als ‘Hoe gaat het?’ (je moet toch ergens beginnen)  kreeg ik als antwoord: ‘Er zit een gigantische vibrator in mijn  kut’. Niet echt het antwoord dat ik aanvankelijk verwachtte maar ik leerde snel. Als een vrouw dan vroeg ‘Wat zou je allemaal met me willen doen’ kon ik zeker na een dag in heel bloemrijke taal een aardige literaire veeg uit de pan geven en het was nog opwindend ook. Of ik het allemaal ook kon uitvoeren was natuurlijk heel wat anders. Even heb ik erover gedacht om een foto te plaatsen zoals andere mannen, concurrenten, dat doen. Je opgerichte jonge heer in full blown glorie met je buik ingehouden en je bekken naar voren om stiefcentimeters te winnen. Ook wel komisch in zijn banaliteit. Bij de meeste vrouwen zat ook een foto. Zelden zag je een gezicht maar vaak wel een door de sexgod himself gefabriceerd lichaam. Dan doet het woord IQ er ineens helemaal niet meer toe.

Op mijn vraag aan de goddelijke foto met het spannende ID ‘Pijpslet’ waarom ze met zo’n waanzinnig lijf op sexdate.com zat omdat ze volgens mij niet eens naar de dichtstbijzijnde supermarkt kon lopen zonder 10 huwelijksaanzoeken en 15 auto’s die uit de bocht vlogen kreeg ik een onduidelijk antwoord. De toch wel opvallende stijlkenmerken die veel van de chats van de ‘lekkerste’ vrouwen gemeenschappelijk hadden en het constante doorvragen van een aantal dames zonder dat je ooit zelfs maar een halve bilspleet dichter bij een echte date kwam, al die dingen samen, deden een alarmwekkertje ergens in mijn grijze massa aflopen. De achterdocht werd daarnaast aangewakkerd door de tannine in de 18 maanden eikenhout gerijpte Spaanse Rioja die ik bij het chatten achterover zat te knikkeren. ‘Volgens mij besta jij helemaal niet echt’. Huppakee de opmerking was eruit voordat ik het goed en wel door had. Tjah, ontkennende antwoorden kun je verwachten maar het beeld van een kantoortje/ spiritueel peeskamertje met een groepje onaantrekkelijke oudere dames voor een stel PC’s die, onder toeziend oog van een zonnebank gebruinde Jaguar-eigenaar met vergulde Lee Towers bril en roze overhemd met op zijn behaarde borstkas een groot gouden medaillon, behoeftige zielenpoten het geld uit de zak zaten te kloppen, kreeg ik niet meer uit mijn hersenpan. Toen ‘Dikketietendoos’ mij op een ochtend vroeg of ik van haar gedroomd had heb ik haar een chatmail gestuurd die ze haar hele leven niet meer gaat vergeten.

Het was mijn laatste daad op sexdate.com. Het was de ochtend na de derde zweterige hijgerige avond voor mijn pc. “In mijn droom was ik een Michelin-mannetje met een eikel als hoofd. In mijn linkerhand hield ik een zaklantaarn en in mijn rechter een rubberen hamertje. Ik stond voor jou geschoren liefdeskloof en terwijl ik naar binnen klom gaf ik met mijn hamertje een speelse tik tegen je klit waardoor ik bijna naar buiten gesproeid werd. Toen was alles donker om mij heen. Ik zat in jouw genotskeef en zocht bijgestaan door mijn priemende lichtknots voorzichtig naar jouw G-spot. Het was even zoeken maar toen doemde er in de dampen van jouw hete stomende liefdestrog een prachtige slagroomtaart op met daarop 11 peniskaarsjes die een flikkerend rood bordeelschijnsel afgaven. Ik betaste de taart voorzichtig en bemerkte dat hij van rubber was dus niet eetbaar. Het was een gigantisch lokmiddel van jouw alles overstijgende geilheid. Zachtjes begon ik met het rubberen hamertje te kloppen, langzaam sneller en wat harder. Ik hoorde kreten en gekreun van ergens ver weg en ging door. Alles begon te trillen en te schudden. Al snel kon de schaal van Richter in de gebruikte-condoom-bak want  het was nu alsof ik me middenin de gigantische orkaan met de naam ‘Emanuelle’ op een miniem houten vlotje probeerde staande te houden. Ik bleef meppen totdat ik in de verte een witte streep zag die snel groeide, een tsunami van jouw liefdesmelk die mij overspoelde. Ik werd in jouw geile vaginafluïd meegesleurd en uit jouw wulpse bordeelkerker geworpen. Je lag te schudden en te schreeuwen in een eeuwigdurend orgasme. Bij de overburen gingen de lichten aan en in de verte hoorde ik de brandweer sirenes…..’. Ik klikte op verzending en wachtte en wachtte…. Nooit meer iets gehoord van ‘Dikketietendoos’. Met een tevreden glimlach op mijn gezicht schreef ik me even later uit van sexdate.com. Over een paar uur zouden mijn kinderen weer thuis komen. (Marthy Coumans).

Scheiding

Daniel uit Brussel verliet mijn schatkamer met een exemplaar van de originele eerste persing, yellow Parlophone, van de enige LP van Tomorrow uit 1967. High collectable! Op de achterkant stond nog dat hij bezit was geweest van Radio Caroline en de deejay had braaf achter iedere song precies het aantal minuten en seconden gezet. Het soort van bezit dat je soms uit de kast trekt om, heel goedkoop natuurlijk, indruk te maken op de connaisseur. En die kwamen in grote getale. Uit Griekenland, Oostenrijk, Engeland. Ik zat dan trots tussen de buitenlandse ‘aanbidders’, de ene na de andere parel tevoorschijn toverend, en voelde mij rijk, buitensporig rijk. Mijn bankrekening was zo rood als een exotische zonsondergang maar toch voelde ik me een pasja, een exotische koning gooiend met goud en edelstenen.

En nu liep Daniel zo maar mijn deur uit met een   halve meter aan zeldzame platen. ‘Au revoir’ riep hij nog en weg was hij. Ik hoorde een automotor aanslaan en high speed weg karren. In mijn fantasie was het de Brusselaar, angstig omdat ik me misschien zou bedenken en huilend voor de auto zou duiken. Me vastklemmend aan de kunststof voorbumper terwijl ik schreeuwde ‘En je krijgt ze niet’!!! Ze blijven hier??? Ze zijn van mij…! Mijn baby’s!!!’ Maar dat gebeurde dus niet. Ik zat in mijn stoel en keek met verwondering naar de lege plekken in mijn platenkasten. Wat had daar ook weer precies gestaan? Ik was het alweer bijna vergeten. Daniel was de eerste. Toen kwam Twan uit Antwerpen. Twan scharrelde rond in mijn schatkamer klagend over het weer, de economie, de politiek, de handel, de prijzen… Het was een tactisch steekspel. Ik durfde aan hem helemaal geen hoge prijzen meer te vragen, bang dat bij zich dan nog ellendiger zou gaan voelen en zichzelf weet ik wat zou aandoen en dat het dan mijn verantwoordelijkheid zou zijn. In de linker kast stond mijn verzameling punk en new wave lp’s. Ik zei hem dat hij ze voor een tientje per stuk kon krijgen als hij er meer dan vijftig nam. 79 Platen haalde Antoine er uit. Mijn hele jeugd. Die klap kwam hard aan. Voor iedere plaat had ik vlees rond gereden voor Slagerij Nooren in Princenhage. Iedere zaterdagochtend door weer en wind en voor de slagersvrouw altijd te langzaam en te sloom. Ze behandelde mij als vee. Ik verdroeg het allemaal moeiteloos vanwege mijn persoonlijke religie. De aanbidding van het heilige vinyl! Van de vijftien gulden die ik met de meatservice verdiende racete ik op mijn aftandse rammelfiets naar Elpee in de Torenpassage om punkplaten te kopen. The Generation X daar was ik gek van. Ik schilderde ‘Generation X’ in fluoriserende verf op mijn plafond en sliep met de gordijnen open. Steeds als er een auto door de straat reed lichtte het fel op. Dat vond ik toen geweldig. The Clash, the Swell Maps, the Buzzcox en heel veel anderen. Ze staan nu allemaal in een winkel in Antwerpen of misschien zijn ze daar ook alweer weg en heb ik voorgoed het contact met ze verloren. Iedere plaat was een stukje van mij en het was net of ik langzamerhand een beetje afbrokkelde. Van een rijke koning veranderde ik langzaam in een armzalige Jan met de pet. Een kleurloze bewoner van een huis zonder meerwaarde, zonder ‘wonderen’ om bezoekers mee te betoveren. Er kwamen meer bezoekers/ klanten, gelukszoekers, schatgravers met portemonnee en die gingen met stapels van mijn platen het pand uit. Gelukkig en tevreden en profiterend van mijn kortstondige ellende. Steeds bleef ik alleen achter. Eenzaam op een bankje met een lauw pilsje in mijn hand. Soms een troostend woord van één van mijn dochters. Wachtend op de depressie, het zwarte gat. Maar die kwam gek genoeg niet. Langzamerhand veranderde er iets in mij. Iedere loeizeldzame collectable plaat die mijn huis verliet nam ook een stukje zwaarte en druk mee.  Alsof het huis opgelucht ademhaalde. Overtollige ballast. Ik draaide ze eigenlijk nooit meer. Het waren er veel te veel. Het was als de donkere kelders van een museum waarin de prachtigste artefacten liggen die niemand ooit zal zien. Onbemind en overbodig. Ik schopte mijn vinylbaby’s de wereld in naar nieuwe minnaars en minnaressen. Naar nieuwe thuizen en oren die van puur genot wapperden vanwege de fantastische muziek die door de naald uit de speakers geslingerd werd. Ineens begreep ik het allemaal. Bezit is alleen maar leuk als je het gebruikt. Als je ermee doet waar het voor bedoelt is. Dood bezit is gewicht dat je met je mee zeult soms je hele leven lang. Het wordt star, stoffig en kwijnt weg. Het zit in je hoofd, hangt aan je nek, leunt met het volle gewicht op je schouders en rammelt aan je gewrichten. Eind van dit jaar is mijn enorme verzameling lp’s vakkundig ontleed. Het waarom vertel ik nog wel eens een keer. Mijn kasten raken leger en leger en kijken reikhalzend uit naar de nieuwe bewoners, de nieuwe lichting. Een plantje, een vaasje of misschien wel een goudvissenkom…. Of een leuke familiefoto. Of gewoon helemaal niks. Deschoonheid van leegte…



(Marthy Coumans, 2011)